به نظر شما چرا ورود به پایه اول برای کودکان و والدین یکی از مهمترین مراحل زندگی تحصیلی است؟
ورود به پایه اول را میتوان یک «گذار رشدی و ساختاری» دانست. کودک از محیطی نسبتاً بازیمحور و خانوادهمحور وارد فضایی رسمیتر میشود که در آن انتظار میرود عملکرد داشته باشد، از قوانین جمعی پیروی و با همسالان و بزرگسالان جدید به صورت منظم تعامل کند. در همین دوره است که معیارهای هویتی، یعنی همان «خود دانشآموز بودن»، مهارتهای تنظیم عاطفی و توجه، الگوهای رفتار اجتماعی و انتظارات آموزشی پایهگذاری میشوند. بنابراین تجربههای آغازین میتوانند مسیر سازگاری اجتماعی، انگیزش تحصیلی و موفقیت آکادمیک کودک را برای سالهای آینده تسهیل یا دشوار کنند. تحقیقات نیز نشان دادهاند اگر در همین مقطع حمایت و مداخلات مناسب ارائه شود، میتوان از بروز اضطراب، افت عملکرد و مشکلات سازگاری پیشگیری کرد.
دکتر فریبرز درتاج، رئیس انجمن روانشناسی تربیتی ایران، عضو شورای مرکزی سازمان نظام روانشناسی ایران و استاد دانشگاه علامه طباطبایی در گفتوگو با «جوان» چهار توصیه کلیدی برای مدارس و معلمان دارد و پیشنهاد میدهد: یک بسته گذار برای پایه اول شامل روز آشنایی، جلسه والد – معلم و برنامه SEL در هشت تا ۱۲ هفته اول طراحی شود. آموزش ضمن خدمت برای معلمان در زمینه شناسایی اضطراب و بهکارگیری فعالیتهای بازیمحور، ایجاد سازوکارهای ساده مشارکت والدین. مثل کانالهای اطلاعرسانی منظم و کارگاههای کوتاه و گروهبندی انعطافپذیر و مداخلات جبرانی کوتاهمدت برای کودکانی که نیازهای ویژه دارند، همراه با پایش رشد اجتماعی– عاطفی از جمله این موارد است. گفتوگو با وی را در ادامه میخوانید.
