در پی شکایت ثبتشده از سوی سازمان غذا و دارو، نماد اعتماد الکترونیکی (اینماد) تعدادی از پلتفرمهای فعال در حوزه سلامت دیجیتال بهطور ناگهانی تعلیق شد؛ اقدامی که به بستهشدن درگاههای پرداخت و اختلال ۲۴ ساعته در فعالیت این سکوها انجامید. انجمن تجارت الکترونیک تهران این تصمیم را «نگرانکننده، غیرمتناسب و فاقد توجیه روشن حقوقی» توصیف کرده است.
تعلیق ناگهانی و اختلال در خدمات
بر اساس اطلاعات بهدستآمده، مرکز توسعه تجارت الکترونیکی با پیگیری و دستور سازمان غذا و دارو، اینماد برخی شرکتهای سلامت دیجیتال را به دلیل «توزیع اینترنتی دارو» تعلیق کرده است؛ این در حالی است که به گفته این پلتفرمها، آنها فروشنده دارو نیستند و کل فرآیند عرضه توسط داروخانههای دارای مجوز انجام میشود و نقش سکوها صرفاً پلتفرمی است.
در نتیجه این تصمیم، درگاههای پرداخت این کسبوکارها مسدود شد و فرآیندهای مالی و عملیاتی آنها برای حدود ۲۴ ساعت با اختلال جدی مواجه شد؛ موضوعی که مستقیماً بر دسترسی کاربران به خدمات درمانی اثر گذاشت.
بازگشایی مشروط برای برخی سکوها
با پیگیریهای انجامشده، پلتفرمهای اکسون و دکتردکتر توانستند با شرط غیرفعالکردن خدمت «توزیع اینترنتی دارو»، تعلیق اینماد را رفع و درگاههای پرداخت خود را دوباره فعال کنند.
با این حال، در زمان تنظیم این گزارش، درگاه پرداخت پزشکبوک همچنان مسدود است.
بیانیه انجمن تجارت الکترونیک تهران
انجمن تجارت الکترونیک تهران در بیانیهای رسمی اعلام کرد تعلیق ناگهانی اینماد و مسدودسازی درگاههای پرداخت سکوهای سلامت دیجیتال، اقدامی غیرکارشناسی و مغایر با اصول تنظیمگری پذیرفتهشده در حوزه سلامت دیجیتال است؛ اقدامی که تبعات آن نهتنها متوجه چند کسبوکار، بلکه متوجه سلامت عمومی، کاربران، داروخانههای مجاز و زیرساخت ارائه خدمات درمانی کشور میشود.
به گفته انجمن، این پلتفرمها طی سالهای اخیر بهعنوان مکمل نظام درمان، نقش مهمی در افزایش دسترسی عادلانه به خدمات پزشکی، کاهش مراجعات غیرضروری حضوری و ارتقای شفافیت ایفا کردهاند و قطع ناگهانی فعالیت آنها به معنای توقف یکباره ارائه خدمات حیاتی به بیماران است.
نبود گفتوگوی کارشناسی پیش از تصمیم
انجمن تجارت الکترونیک تهران تأکید کرده است که پیش از این تصمیم، تلاشهایی برای گفتوگوی کارشناسی با نهاد ناظر انجام شده و حتی طی نامهای رسمی در تاریخ ۱۲/۰۹/۱۴۰۴، خواستار برگزاری جلسه تخصصی برای بررسی ایرادات حقوقی و یافتن راهکارهای تنظیمگری متناسب شده است؛ با این حال، هیچ پاسخ رسمی یا دعوتی به جلسه از سوی سازمان غذا و دارو ارائه نشده و در نهایت، اینماد سکوها بدون طی فرآیند تعاملی تعلیق شده است.
هشدار نسبت به پیامدهای تنظیمگری سلبی
در بخش پایانی بیانیه آمده است: استفاده از شدیدترین ابزار نظارتی، بدون هشدار، گفتوگوی کارشناسی و اعلام مستند تخلفات، مصداق تنظیمگری سلبی و مغایر با اصول حکمرانی مطلوب است. انجمن تأکید میکند نظارت نباید به ابزاری برای قطع دسترسی مردم به خدمات سلامت تبدیل شود و خواستار توقف فوری این رویه، شفافسازی مبانی قانونی و برگزاری جلسات کارشناسی با حضور نهادهای ناظر و بخش خصوصی است.
انجمن تجارت الکترونیک تهران هشدار داده ادامه این مسیر، سلامت دیجیتال را قربانی تصمیمهای شتابزده خواهد کرد و مسئولیت تبعات اجتماعی، درمانی و اقتصادی آن مستقیماً بر عهده نهادهای تصمیمگیر است.