به گزارش خبرگزاری مهر، آیت الله احمد مروی در مراسم خطبه خوانی شب شهادت امام رضا (ع) که شامگاه شنبه اول شهریورماه ۱۴۰۴ با حضور جمعی از مسئولان کشوری، خادمان و زائران بارگاه ملکوتی امام هشتم (ع) در صحن پیامبر اعظم حرم مطهر رضوی برگزار شد؛ اخلاق‌محوری را یکی از آموزه‌های امام رضا (ع) معرفی و خاطرنشان کرد: مکتب سیاسی و اجتماعی اسلام، بر پایه فضیلت‌های اخلاقی استوار است. در همین راستا، اخلاق‌محوری یکی از آموزه‌های برجسته در سیره امام رضا (ع) به شمار می‌آید. آن حضرت در روایتی می‌فرمایند «عقل مسلمان کامل نمی‌شود، مگر آن‌که دارای ده خصلت باشد.» در ادامه، امام (ع) نُه ویژگی را بیان می‌فرمایند و در خصوص دهمین ویژگی می‌فرمایند «احدی را ننگرد جز این که بگوید او از من بهتر و پرهیزکارتر است.»
تولیت آستان قدس رضوی افزود: در مکتب رضوی، بدگمانی میان مسلمانان جایگاهی ندارد. اگر فردی را ببیند که در ظاهر انسان باتقوایی است، سعی می‌کند از او الگو بگیرد و از خداوند می‌خواهد که خودش نیز هچون او گردد. و اگر کسی را ببیند که ظاهرش چندان خوب نیست، با خود می‌گوید، من حق ندارم تنها بر اساس ظاهر قضاوت کنم، شاید نیکی و تقوای او در باطنش پنهان باشد. این نگرش، جوهره تربیت اخلاقی در مکتب رضوی است.
پرهیز از تخریب یکدیگر
وی با تأکید بر اینکه جامعه رضوی باید در تمامی ساحت‌های خصوصی، فردی، خانوادگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، اخلاق‌محور باشد؛ خاطرنشان کرد: امام رضا (ع) در روایتی به عبدالعظیم حسنی می‌فرمایند به شیعیان ما بگو اگر می‌خواهید به من نزدیک شوید، «وَلا یَشْغَلُوا أَنفُسَهُمْ بِتَمْزِیقِ بَعْضِهِمْ بَعْضًا» یعنی به تخریب یکدیگر نپردازید.
مروی گفت: مؤمنان و شیعیان که تحت پرچم امامت و ولایت حرکت می‌کنند، باید توجه داشته باشند که امام هشتم (ع) تأکید دارند از تخریب یکدیگر بپرهیزند. بهانه‌های بی‌پایه و واهی را کنار بگذارید و از آسیب رساندن به یکدیگر خودداری کنید. توان، سرمایه و قدرت خود را صرف تخریب همدیگر نکنید. اجازه ندهید که افکار و قلم شما به جای آن‌که شما را در مسیر مبارزه با دشمنان اسلام و بشریت هدایت کند، به اختلافات داخلی مشغول سازد.
اهمیت اتحاد ملی از منظر رهبر معظم انقلاب
تولیت آستان قدس رضوی با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب در چهلمین روز شهادت شهدای جنگ تحمیلی، گفت: معظم‌له نکات مهمی را تذکر دادند که نخستین آن، «حفظ اتحاد ملی» بود. این وظیفه‌ای است که امروز بر عهده همه ماست.
وی ادامه داد: رهبر معظم انقلاب پس از پایان جنگ نیز تأکید کردند که سه پیروزی مهم برای ملت ایران حاصل شد، ناامید کردن آمریکا، شکست رژیم صهیونیستی و شکل‌گیری اتحاد ملی. در این پیروزی‌ها، همبستگی نقشی مهم ایفا کرد. مردم با سلایق و گرایش‌های مذهبی متفاوت، یک‌صدا و یک‌دل پشت سر رهبری معظم در برابر دشمن ایستادند. اکنون باید این اتحاد و انسجام را حفظ کرده و آن را تقویت کنیم.
مروی با تأکید بر اینکه مبادا سخنی، موضعی یا بیانیه‌ای از سوی ما صادر شود که باعث شکاف و چنددستگی در جامعه گردد؛ خاطرنشان کرد: البته چنین چیزی رخ نخواهد داد؛ چرا که ملت ایران، مردمی هوشمند، سیاست‌مدار و آگاه‌اند و اعتماد عمیق، قلبی و باطنی به رهبری معظم انقلاب دارند. اما در این میان، برخی ممکن است خود را خسته کنند و علامت‌هایی به دشمن ارسال نمایند.
تولیت آستان قدس رضوی گفت: فرض کنیم سخنی، از نگاه گوینده یا نویسنده، درست باشد؛ اما آیا هر سخن درستی را باید بیان کرد؟ آیا نباید شرایط را سنجید و در زمان مناسب اقدام کرد؟ امیرالمؤمنین (ع) در نامه‌ای به مالک اشتر می‌فرمایند «مالک! شتاب نکن» و در ادامه تأکید می‌کنند که «هر چیز را در جای خودش قرار بده و هر عملی را در زمان خودش انجام بده.»
وی اضافه کرد: بر فرض که به‌زعم ما سخنی درست باشد، اما آیا زمان بیان آن فرا رسیده است؟ باید شرایط را در نظر گرفت. امروز، هر سخن، بیانیه، موضع‌گیری یا تحلیل نسنجیده‌ای که چندصدایی از جامعه اسلامی را به بیرون منتقل کند، در حقیقت خیانت به اسلام و انقلاب است. دشمن به دنبال همین چندصدایی است.
وحدت؛ سرمایه‌ای ملی و گرانبها
مروی با یادآوری پیروزی ملت ایران در جنگ اخیر، تصریح کرد: اگر در جنگ ۱۲ روزه توانستیم در برابر دو قدرت هسته‌ای ایستادگی کنیم و پیروز شویم، یکی از مؤلفه‌های اصلی این پیروزی «وحدت کلمه» بود. ملت، یک‌دل و یک‌صدا، پشت سر رهبر معظم ایستادند و نتیجه آن ایستادگی و اقتدار بود.
تولیت آستان قدس رضوی بیان کرد: وحدت سرمایه‌ای عظیم است که آسان به دست نیاورده‌ایم. این سرمایه‌ی ملی با هزینه‌های فراوان و اهدای بیش از هزار شهید حاصل شده است، ده‌ها فرمانده بزرگ و نام‌آور که هرکدام سرمایه‌های ارزشمند کشور بودند و همچنین دانشمندان برجسته‌ای که سرمایه‌های علمی کشور بودند را از دست داده‌ایم. خون زنان، مردان، کودکان و جوانان بسیاری به پای این راه ریخته شده و شهدای عزیز بسیاری دادیم تا این وحدت کلمه شکل بگیرد. اکنون وظیفه و مسئولیت همه‌ی ماست که این ارزش بزرگ را پاس بداریم و از آن محافظت کنیم.
پیچیدگی‌های سیاسی و اجتماعی دوران امام هشتم (ع)
وی به تحلیل شرایط اجتماعی و سیاسی عصر امام رضا (ع) پرداخت و خاطرنشان کرد: دوران امامت امام رضا (ع)، یکی از سخت‌ترین و پیچیده‌ترین دوره‌های تاریخ ائمه اطهار (ع) بود. این دوره مقارن با آغاز خلافت عباسیان بود؛ عباسیانی که با شعار خونخواهی سیدالشهدا (ع) توانستند خلافت را از بنی‌امیه بگیرند، اما دیری نپایید که ماهیت واقعی آنان آشکار شد. رفتار عباسیان با اهل بیت پیامبر (ص) به‌مراتب خشن‌تر از امویان بود.
مروی گفت: دومین دشواری بزرگ عصر امام رضا (ع)، فضای خفقان و دیکتاتوری دوران عباسیان به‌ویژه زمان هارون‌الرشید بود؛ حاکمی که گفته می‌شد «خون از شمشیرش می‌چکید». در چنین فضایی، کوچک‌ترین حرکت آگاه‌کننده یا مخالفت سیاسی و مذهبی با شدیدترین برخوردها مواجه می‌شد.
تولیت آستان قدس رضوی یکی از دردناک‌ترین چالش‌های امام رضا (ع) را بی‌معرفتی و دنیاطلبی برخی نزدیکان خاندان اهل بیت (ع) دانست و گفت: برخی از وکلای امام کاظم (ع) پس از شهادت آن حضرت، به‌خاطر مطامع دنیوی، منکر امامت امام رضا (ع) شدند و فرقه «واقفیه» را بنیان نهادند. این انحراف موجب گمراهی جمعی از شیعیان و بروز تفرقه در میان آنان شد.
مجاهدت‌های مستمر امام رضا (ع)
وی با اشاره به مجاهدت‌های پیوسته امام هشتم (ع)، بیان کرد: با وجود تمام دشواری‌ها، آن حضرت حتی لحظه‌ای از هدایت مردم، افشاگری علیه ظلم و دفاع از جایگاه امامت دست نکشید. سراسر عمر شریف این امام همام مصروف ارشاد، روشنگری و مبارزه با ستمگران بود.
مروی افزود: زندگی ائمه اطهار (ع)، در حقیقت زندگی «انسان ۲۵۰ ساله» است؛ یعنی اگرچه در زمان‌های گوناگون می‌زیسته‌اند، اما در حقیقت، یک مسیر، یک هدف و یک حقیقت واحد در کالبد همه آن حضرات تجلی یافته است. همه‌ی آنان، یک شخصیت مستمر تاریخی هستند که در طول ۲۵۰ سال پیوسته در راه هدایت بشر، احیای حق، زنده نگه داشتن قرآن، و تلاش برای تحقق حاکمیت الهی کوشیده‌اند.
آموزه‌های مکتب رضوی
تولیت آستان قدس رضوی در بخش دیگری از سخنان خود به برخی آموزه‌های حضرت رضا (ع) اشاره و عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین آموزه‌های امام رضا (ع)، امام‌محوری در اندیشه و زندگی دینی است. آن حضرت در دوران حضور در مدینه، هجرت به مرو و دوران به ظاهر ولایتعهدی، همواره از هر فرصتی برای تبیین جایگاه امامت به عنوان رکن اساسی دین بهره می‌برد.
وی خاطرنشان کرد: در زمان امام رضا (ع)، فرصت مناسبی برای طرح جایگاه امامت به وجود آمد و آن حضرت با تأکید ویژه، این حقیقت بزرگ را برای هدایت مردم دوران خود و آیندگان بیان کردند. آن حضرت هنگام ورود به نیشابور، جایی که بیش از سه‌هزار قلم به دست، از آن حضرت حدیث طلب کردند؛ حدیث معروف «سلسلة الذهب» را بیان فرمودند.
مروی افزود: براساس حدیث «سلسلة الذهب»، توحید واقعی، بدون امامت معنا ندارد و توحیدی که از مسیر امامت عبور نکند، ناقص و بی‌پشتوانه است. بنابراین، برای ساختن جامعه‌ای رضوی، نخستین گام حرکت در مسیر امامت و ولایت است. هرگاه جامعه اسلامی از این محور فاصله گرفته، در واقع از اصل دین فاصله گرفته است.