ترویج الگوی استفاده از آب مجازی برای مقابل با تنش های آبی مغفول مانده

ترویج الگوی استفاده از آب مجازی برای مقابل با تنش های آبی مغفول مانده

به گزارش خبرگزاری مهر، بهرام سرمست بعدازظهر چهارشنبه در اولین کنفرانس ملی هیدروئولوژی ایران در دانشگاه تبریز با حضور اساتید، پژوهشگران، مسئولان اجرایی و کارشناسان حوزه آب افزود: منابع آب زیرزمینی ستون فقرات توسعه در بسیاری از مناطق کشور هستند و اختلال در توازن این منابع، مستقیماً به رکود توسعه‌ای، تنش‌های اجتماعی و افزایش مهاجرت منجر خواهد شد.

وی اضافه کرد: در آذربایجان شرقی نیز با چالش‌هایی در این حوزه مواجه هستیم که حل آن‌ها نیازمند اقدام مشترک همه نهادها و بهره‌گیری از ظرفیت علمی دانشگاه‌ها و پژوهشگران است.

سرمست، برداشت بی‌رویه از آبخوان‌ها را از جمله چالش‌های حوزه آب خواند که باعث بروز پدیده فرونشست زمین در بیش از ۵۰ دشت کشور، از جمله دشت‌های آذربایجان شرقی، شده است.

وی کاهش کیفیت آب‌های زیرزمینی به دلیل ورود آلاینده‌های صنعتی و کشاورزی و برداشت بی‌رویه، را موجب کاهش ذخیره آب سدها و زنگ خطری برای تأمین آب شهرها و روستاها دانست.

استاندار آذربایجان شرقی با بیان اینکه بحران آب در کشور ابعاد فزاینده‌ای پیدا کرده است، تصریح کرد: ما در برابر این بحران ناگزیر از اتخاذ راهبردهایی کل‌نگر، علمی و هماهنگ در سطوح ملی و استانی هستیم؛ تثبیت و کاهش تدریجی برداشت آب از منابع زیرزمینی از طریق اجرای دقیق طرح‌های تعادل‌بخشی، انسداد چاه‌های غیرمجاز، ترویج آبیاری هوشمند و اصلاح الگوی مصرف، از جمله اقداماتی است که باید در اولویت قرار گیرد.

وی یادآوری کرد: متأسفانه اصلاح الگوی مصرف در مدیریت منابع آب معمولاً مغفول واقع می‌شود، در حالی که این مقوله نیازمند مسئولیت‌پذیری همه‌جانبه از سوی سیاست‌گذاران، مجریان و مصرف‌کنندگان است.

وی افزود: اصلاح الگوی کشت در استان، یکی از راهبردهای جدی ما در این زمینه است که بر اساس آن باید محصولات پرمصرفی نظیر هندوانه، چغندر قند و پیاز جای خود را به کشت‌های کم‌مصرف بدهند؛ همچنین بازنگری در الگوی توسعه کشاورزی می‌تواند تا ۴۰ درصد در مصرف آب صرفه‌جویی ایجاد کند.

سرمست یکی از چالش‌های اصلی در حوزه مدیریت منابع طبیعی را شکاف عمیق میان دانشگاه‌ها، انجمن‌های علمی و مراکز تصمیم‌گیری دانست.

وی گفت: در همین راستا، تفاهم‌نامه‌هایی به ارزش بیش از یک هزار میلیارد تومان میان دانشگاه تبریز، صنایع و دستگاه‌های اجرایی استان در حضور وزیر محترم علوم به امضا رسید؛ یکی از این قراردادها با شرکت کلرپارس به ارزش ۴۸۰ میلیارد تومان منعقد شد که نشان‌دهنده اعتماد به توان علمی دانشگاه‌ها و جهت‌گیری به سمت حل مسائل واقعی استان است.

وی با اشاره به لزوم تقویت اقتصاد دانش‌بنیان در استان، گفت: پیشنهاد داده‌ایم که شهرک صنعتی بعثت به منطقه ویژه فناوری‌های نوین تبدیل شود تا زمینه برای استقرار صنایع های‌تک و مبتنی بر هوش مصنوعی فراهم گردد؛ ما به‌دنبال توسعه صنایعی هستیم که نه‌تنها در مصرف آب صرفه‌جو باشند، بلکه در مدیریت منابع نیز یاری‌رسان باشند..

وی به مسئله آب مجازی نیز اشاره کرد و گفت: یکی از راهکارهای مغفول‌مانده، توجه به مصرف غیرمستقیم آب از طریق محصولات کشاورزی است؛ تغییر الگوی کشت، آموزش بهره‌برداران و فرهنگ‌سازی عمومی در زمینه مصرف آب از ارکان اصلی مدیریت پایدار منابع آبی است.