خبرگزاری مهر؛ گروه استان‌ها: پوشش به عنوان یکی از ارکان مهم فرهنگ هر جامعه، از دیرباز نقش اساسی در نمایاندن هویت فرهنگی و دینی داشته است، در استان کردستان، که به واسطه فرهنگ غنی خود شناخته می‌شود، پوشش محلی و حجاب از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، اما در سال‌های اخیر، تحولات اجتماعی و تأثیرات فرهنگ مدرن باعث ایجاد تغییراتی در این حوزه شده است.
از طرفی، افزایش آسیب‌های اجتماعی مانند طلاق، بدحجابی و بحران‌های خانوادگی در این استان نیز به نوعی به تغییرات در نوع پوشش و الگوهای رفتاری برمی‌گردد.
علی‌اصغر حسینی، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر کردستان، در گفت‌وگویی با خبرنگار مهر به تحلیل این مسائل پرداخته و به پیوند مستقیم این موضوعات با یکدیگر اشاره کرده است.
وی معتقد است که تغییرات در پوشش محلی، به ویژه در راستای گسترش الگوهای غربی، باعث تضعیف بنیان‌های خانوادگی و اجتماعی شده و زمینه‌ساز مشکلاتی چون طلاق و کاهش ارزش‌های اجتماعی می‌شود.
تغییرات فرهنگی و اجتماعی؛ از پوشش محلی تا بدحجابی
حسینی در صحبت‌های خود بر تأثیرات منفی مدرنیته و فرهنگ غربی بر جامعه کردستان تأکید کرد و گفت: ورود این فرهنگ‌ها به جامعه موجب تغییراتی در نوع پوشش و رفتار اجتماعی شده است.
وی در ادامه افزود: پوشش محلی که در گذشته نماد متانت و وقار بود، امروز تحت تأثیر فرهنگ‌های مدرن قرار گرفته است و برخی از جوانان به نام مدرنیته و دنیای جدید، پوشش‌های بومی خود را تغییر داده و حتی در برخی موارد بخش‌هایی از بدن خود را نمایان می‌کنند که قبلاً در فرهنگ کردی و اسلامی جایی نداشت.
وی به وضوح معتقد است که افزایش پوشش‌های نامناسب و بدحجابی در جامعه، یکی از پیامدهای مستقیم این تغییرات فرهنگی است.
به گفته وی در گذشته، در هیچ‌کدام از آثار تاریخی و فرهنگی اقوام کردی، زنانی بدون پوشش سر یا سربند دیده نمی‌شدند، اما امروز این پوشش‌ها به بهانه مدرنیته در محافل و جشن‌ها تغییر کرده‌اند.
آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی ناشی از تغییر پوشش
حسینی همچنین به ارتباط مستقیم پوشش نامناسب و بدحجابی با افزایش آسیب‌های اجتماعی مانند طلاق اشاره کرد و گفت: در بسیاری از موارد، مشکلات خانوادگی و اجتماعی ناشی از عدم رعایت اصول فرهنگی و دینی در پوشش است.
وی افزود: ما شاهد افزایش طلاق در استان کردستان هستیم و بخشی از این موضوع به نادیده گرفتن ارزش‌های خانواده و عدم توجه به اصول فرهنگی و دینی برمی‌گردد، در این زمینه، رسانه‌ها و به ویژه رسانه‌های ماهواره‌ای که ترویج‌کننده فرهنگ غربی هستند، تأثیر زیادی در تغییر نگرش‌ها و رفتارها داشته‌اند.
وی در ادامه به نقش تغییرات در نوع پوشش زنان در جامعه اشاره کرد و گفت: در بسیاری از موارد، مردان نیز از پوشش همسران خود ناراضی هستند و مطالعات نشان می‌دهد که ۹۰ درصد مردان دوست دارند همسرانشان در انظار عمومی پوشش مناسبی داشته باشند، اما متأسفانه فقط ۱۸ درصد از آنها جرأت دارند این موضوع را به همسرشان بگویند، که این امر نشان‌دهنده نوعی بی‌اعتمادی و بدبینی در روابط خانوادگی است.
جایگاه پوشش محلی و حجاب در فرهنگ کردی
در ادامه سخنان خود، حسینی بر اهمیت حفظ پوشش محلی و سنتی به عنوان نماد هویت فرهنگی و اصالت مردم کردستان تأکید کرد.
پوشش محلی که در گذشته نماد متانت و وقار بود، امروز تحت تأثیر فرهنگ‌های مدرن قرار گرفته است
وی گفت: لباس‌های محلی کردی، به دلیل زیبایی، رنگ‌های جذاب و ساختار منحصر به فرد خود، در سطح جهانی شناخته شده‌اند و پوشش محلی کردی در جهان به عنوان یکی از زیباترین، آراسته‌ترین و باوقارترین پوشش‌ها شناخته می‌شود پس چرا نباید از این پوشش به عنوان الگویی برای نسل جدید استفاده کنیم؟
حسینی معتقد است: ترویج پوشش‌های محلی به جای پوشش‌های غربی، می‌تواند یکی از راهکارهای مؤثر در مقابله با بحران‌های اجتماعی و فرهنگی مانند بدحجابی باشد و ما باید به جوانان خود بیاموزیم که زیبایی در سادگی و حفظ اصالت است چرا باید به جای ترویج پوشش‌های مدرن و نامناسب، از پوشش‌های محلی خود که مملو از زیبایی و وقار است، بهره ببریم.
تأثیر پوشش محلی بر روابط خانوادگی
حسینی همچنین به تأثیر پوشش محلی بر روابط خانوادگی و اجتماعی در جامعه کردستان اشاره کرد و گفت که در گذشته، نوع پوشش محلی زنان و مردان در خانواده‌ها نشان‌دهنده احترام به یکدیگر و به‌ویژه به روابط خانوادگی بود.
پوشش محلی نه تنها به عنوان یک نماد فرهنگی شناخته می‌شود، بلکه در حفظ و تقویت روابط خانوادگی نیز تأثیرگذار است و زمانی که خانواده‌ها به اصول فرهنگی و دینی خود احترام بگذارند، زمینه برای تقویت بنیان‌های خانواده فراهم می‌شود.
چالش‌های اقتصادی و اجتماعی در کاهش پوشش‌های اسلامی
حسینی همچنین به چالش‌های اقتصادی و معیشتی اشاره کرد و گفت: گاهی اوقات مشکلات اقتصادی، خانواده‌ها را به سمت تغییرات فرهنگی و اجتماعی سوق می‌دهد.
وی اضافه کرد: گرانی و تورم، شرایط معیشتی مردم را به شدت تحت فشار قرار داده و برخی از خانواده‌ها نمی‌توانند به راحتی پوشش‌های اسلامی و محلی را رعایت کنند، این موضوع در نهایت به تغییرات فرهنگی و افزایش طلاق منجر می‌شود.
وی افزود: این فشارهای اقتصادی گاهی باعث می‌شود که خانواده‌ها از اصول فرهنگی و دینی خود فاصله بگیرند و به سوی سبک زندگی غربی گرایش پیدا کنند.
دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر کردستان یادآور شد: متأسفانه امروز بسیاری از جوانان به دلیل مشکلات اقتصادی و ناتوانی در تأمین هزینه‌های زندگی، مجبور به پذیرش تغییرات در پوشش و رفتار خود می‌شوند.
بازگشت به اصالت‌ها برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی
حسینی بر لزوم بازگشت به اصالت‌ها و ارزش‌های فرهنگی و دینی تأکید کرد و گفت: برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی مانند طلاق و بدحجابی، باید به فرهنگ و هویت خود بازگردیم و پوشش محلی، یکی از ارکان هویت فرهنگی مردم کردستان است که باید از آن در برابر آسیب‌های اجتماعی محافظت کنیم.
وی همچنین به نقش نهادهای فرهنگی و آموزشی در ترویج پوشش‌های محلی و اسلامی اشاره کرد و گفت: دانشگاه‌ها، مدارس و دیگر نهادهای فرهنگی باید تلاش کنند تا نسل جدید را با این ارزش‌ها آشنا کنند.
وی تصریح کرد: ما باید به جوانان خود نشان دهیم که زیبایی در حفظ اصالت‌ها و احترام به ارزش‌های فرهنگی است و فقط در این صورت است که می‌توانیم به سلامت اجتماعی و فرهنگی جامعه خود کمک کنیم.
حسینی تأکید کرد: اگر جامعه به ارزش‌های اسلامی و فرهنگی خود بازگردد، می‌توان به کاهش آسیب‌های اجتماعی و بحران‌های خانوادگی امیدوار بود.
لزوم همگرایی نهادهای فرهنگی و اجرایی
علی اصغر حسینی، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر کردستان، در خصوص نقش گسترده ستاد در جلوگیری از آسیب‌های اجتماعی و ترویج فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه، تأکید می‌کند که ستاد امر به معروف نه تنها به حوزه عفاف و حجاب محدود نمی‌شود، بلکه مسئولیت‌های آن در برخورد با انواع آسیب‌های اجتماعی بسیار وسیع است.
وی توضیح می‌دهد: برخلاف تصورات عمومی، ستاد امر به معروف تنها یک نهاد محدود نیست، بلکه مجموعه‌ای از ۱۸ دستگاه دولتی و غیردولتی است که در سطح کشور و استان‌ها به اجرای این فریضه الهی پرداخته و بر مصادیق معروف و منکر نظارت دارند.
حسینی می‌گوید: ستاد امر به معروف و نهی از منکر در سطح کشور از ۱۸ دستگاه اصلی تشکیل شده است که نقش کلیدی در فرهنگ‌سازی و مقابله با آسیب‌های اجتماعی دارند و از دستگاه‌های دولتی گرفته تا نهادهای فرهنگی، نظامی، امنیتی و حتی دانشگاه‌ها، همگی در این ستاد نقش دارند و به‌صورت هماهنگ و متحد برای پیگیری اهداف ستاد در سطح استان‌ها و شهرستان‌ها فعالیت می‌کنند.
لباس‌های محلی کردی، به دلیل زیبایی، رنگ‌های جذاب و ساختار منحصر به فرد خود، در سطح جهانی شناخته شده‌اند و پوشش محلی کردی در جهان به عنوان یکی از زیباترین، آراسته‌ترین و باوقارترین پوشش‌ها شناخته می‌شود
وی تأکید کرد: ستاد امر به معروف به‌عنوان نهاد ناظر بر «معروفات» و «منکرات»، تنها بر پوشش و حجاب تمرکز ندارد، بلکه حوزه‌های مختلف اجتماعی از جمله فساد اداری، بی‌عدالتی، مشکلات اقتصادی و اجتماعی و سایر مسائل مرتبط با اخلاق و رفتار عمومی نیز جزو وظایف ستاد محسوب می‌شوند.
حسینی در این زمینه اضافه می‌کند: ما به‌طور مستمر، به‌صورت محسوس و نامحسوس وضعیت پوشش و رفتار کارکنان ادارات و نهادها را بررسی می‌کنیم و در صورت نیاز، از دستگاه‌های اجرایی تقدیر و تشویق به عمل می‌آید. به‌ویژه در زمینه پوشش و عفاف، ما تلاش می‌کنیم از طریق آموزش و اطلاع‌رسانی، جامعه را آگاه کنیم.
آگاه‌سازی و فرهنگی‌سازی برای مقابله با بدحجابی
وی گفت: یکی از اهداف اصلی ستاد، آگاه‌سازی جامعه به‌ویژه نسل جوان درباره اهمیت پوشش مناسب و آشنایی با آسیب‌های ناشی از بدحجابی است براساس بررسی‌های صورت گرفته ۸۵ درصد از افراد با پوشش نامناسب، عمدتاً ناشی از ناآگاهی و هیجانات دوران نوجوانی و جوانی هستند که این افراد نیازمند آموزش و بصیرت‌افزایی هستند.
وی افزود: بسیاری از آنها از نظر فکری به مسئله پوشش و حجاب آگاه نیستند. بنابراین، وظیفه ماست که با استفاده از نهادهای آموزشی و فرهنگی، نسل‌های جوان را درک صحیحی از پوشش و حجاب بر اساس آموزه‌های اسلامی و ملی ارائه کنیم.
حسینی در این بخش همچنین به نقش رسانه‌ها و فضای مجازی اشاره می‌کند که به‌طور گسترده‌ای در ترویج رفتارهای نادرست فرهنگی و اجتماعی نقش دارند.
وی با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری که فرموده‌اند باید پشت پرده‌های بی‌حجابی برای نسل جوان شفاف‌سازی شود، تأکید می‌کند: با آگاهی‌بخشی و فعالیت‌های فرهنگی، می‌توان تأثیرات منفی این آسیب‌های اجتماعی را کاهش داد.
حسینی همچنین به پنج درصد از افرادی که در سطح جامعه به‌طور هدفمند و سازمان‌یافته در حال ترویج بی‌حجابی و فساد فرهنگی هستند، اشاره کرد و گفت: این گروه‌ها نه تنها از نظر فردی بلکه به‌صورت گروهی و حتی از طریق رسانه‌ها و فضای مجازی در حال ترویج فساد هستند و این گروه‌ها به‌ویژه از سوی دشمنان نظام جمهوری اسلامی و معاندین تغذیه می‌شوند و فعالیت‌هایشان دارای برنامه‌های راهبردی است و از طریق رسانه‌ها، فضای مجازی و سایر ابزارهای مدرن، به‌طور جدی در حال آسیب رساندن به بنیان‌های خانواده و هویت فرهنگی جامعه هستند و متأسفانه این‌گونه فعالیت‌ها تحت حمایت نیروهای معاند قرار دارند و ما در ستاد امر به معروف همکاری‌های گسترده‌ای با دستگاه قضائی و نیروی انتظامی داریم تا این افراد شناسایی و اقداماتشان متوقف شود.
ستاد امر به معروف و نهی از منکر در کنار تمامی دستگاه‌ها و نهادهای فرهنگی، برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی و ترویج ارزش‌های اسلامی و ملی در جامعه، برنامه‌های فرهنگی ویژه‌ای دارد و هدف این ستاد آن است که با همکاری همه جانبه، شاهد کاهش آسیب‌های اجتماعی و بازگشت به هویت فرهنگی اصیل خود باشیم.
استان کردستان با تاریخ و فرهنگ غنی خود، ظرفیت‌های زیادی برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی دارد. تنها کافی است که به اصالت‌های فرهنگی خود بازگردیم و از آنها برای اصلاح وضعیت اجتماعی استفاده کنیم.