خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها، فاطمه گلوی: در سال‌های اخیر، نگهداری از شتر به یکی از محورهای مهم حوزه دامداری در مناطق گرم و خشک کشور تبدیل شده است؛ موضوعی که به‌ویژه برای عشایر سیستان و بلوچستان اهمیت بسیاری دارد.
شتر به‌عنوان دام مقاوم کویری، توانایی زیست در شرایط کم‌آبی و تحمل گرمای شدید را دارد، همچنین استفاده از علوفه جایگزین، مدیریت صحیح آب‌دهی، واکسیناسیون منظم و بهبود جایگاه نگهداری می‌تواند هزینه‌های سالانه شترداری را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهد.
دامدارانی که با برنامه‌ریزی های اصولی توانسته‌اند بازده تولید شیر، گوشت و حتی زادآوری را افزایش دهند و در عین حال هزینه‌های جاری را کنترل کنند. این موضوع نگهداری به‌صرفه از شتر را به یک الگوی پایدار و قابل‌اتکا برای معیشت عشایر در مناطق گرم و خشک تبدیل کرده است.
۲۵ درصد از نیاز گوشت قرمز زاهدان از طریق عشایر شتردار تأمین می‌شود
مدیر امور عشایر زاهدان در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: عشایر شهرستان زاهدان با در اختیار داشتن بیش از ۵۰۰۰ نفر شتر، نقشی مهم در تأمین گوشت شهروندان زاهدان را دارند.
رضا مصطفایی تصریح کرد: حدود ۲۵ درصد نیاز گوشتی زاهدان از طریق عشایر شتر دار تأمین می‌شود.
وی افزود: این ظرفیت مهم در سال‌های اخیر، هم‌زمان با تشدید خشکسالی‌ها، بیش از گذشته اهمیت یافته و شترداری را به یکی از شیوه‌های اصلی دامداری در میان عشایر منطقه تبدیل کرده است.
مدیر امور عشایر زاهدان بیان کرد: خشکسالی‌های پی‌درپی سبب شد دامداران که از دام سبک نگهداری می‌کردند، به‌سمت نگهداری شتر گرایش پیدا کنند.
مصطفایی گفت: شتر حیوانی مقاوم، کم‌هزینه و پربازده است که می‌تواند در سخت‌ترین شرایط اقلیمی زنده بماند و حتی کم‌ارزش‌ترین علوفه بیابانی را به محصولی با ارزش اقتصادی بالا یعنی گوشت قرمز تبدیل کند. همین ویژگی‌ها باعث شده بسیاری از خانوارهای عشایری، برای حفظ معیشت خود، شترداری را بهترین انتخاب کنند.
سیستان و بلوچستان رتبه نخست شترداری کشور
وی ادامه داد: بخش نصرت‌آباد زاهدان یکی از مهم‌ترین مناطق مستعد پرورش شتر در استان است؛ منطقه‌ای حدود ۱۵۰ خانوار در آن به‌طور مستقیم از شترداری امرارمعاش می‌کنند و بیش از دو هزار نفر شتر در این بخش وجود دارد.
مدیر امور عشایر زاهدان گفت: دامداران همه زندگی‌شان وابسته به شتر است؛ شغلی موروثی که از نسل‌های پیشین به آنها رسیده و همچنان به‌عنوان سرمایه اصلی نسل‌های آینده ادامه دارد.
وی افزود: شتر اکنون ستون اصلی اقتصاد عشایر منطقه به شمار می‌رود.
مصطفایی تصریح کرد: سیستان و بلوچستان با جمعیتی حدود ۷۲ هزار نفر شتر، رتبه نخست شترداری در کشور را در اختیار دارد.
وی گفت: سرمایه‌گذاری در شترداری با توجه به هزینه پایین نگهداری، مقاومت بالای و بازده مناسب آن، می‌تواند یکی از روش‌های مطمئن تولید ثروت در استان باشد؛ ظرفیتی که در صورت حمایت بیشتر می‌تواند علاوه بر تأمین نیاز گوشت منطقه، فرصت‌های شغلی پایدارتری نیز برای ساکنان ایجاد کند.
شترداری آینده معیشت عشایر را تأمین می‌کند
یکی از ساربانانی که سال‌ها زندگی‌اش با شتر همراه بوده است در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: شترداری تنها یک شغل نیست؛ میراثی است که از پدرانش به او رسیده و امروز هم تنها سرمایه خانواده‌اش به شمار می‌رود.
قنبر بلوچ با اشاره به خشکسالی‌های اخیر افزود: اگر شتر نبود، خیلی از ما عشایر نمی‌توانستیم سرپا بمانیم. دام سبک با این بی‌آبی دوام نمی‌آورد، اما شتر با کمترین علوفه و آب روزگارش را می‌گذراند؛ و در نهایت محصولی باارزش مثل گوشت و شیر تولید می‌کند.
وی بیان کرد: نگهداری شتر اگرچه زحمت دارد، اما امنیت اقتصادی بیشتری برای دامدار ایجاد می‌کند.
این ساربان تأکید کرد: شترداری می‌تواند آینده معیشت عشایر را تضمین کند، به‌شرط آنکه حمایت‌ها افزایش یابد.
شتر، بخشی از هویت مردم بیابان
وی در پایان گفت: شتر نه‌تنها منبع درآمد، بلکه بخشی از هویت مردم بیابان است.
بررسی وضعیت شترداری در سیستان و بلوچستان نشان می‌دهد این بخش نه‌تنها نقشی اساسی در تأمین گوشت منطقه دارد، بلکه به‌عنوان یکی از معدود شیوه‌های پایدار دامداری در شرایط اقلیمی سخت عمل می‌کند.
ایجاد زیرساخت‌های حمایتی، مانند تسهیل دسترسی به خدمات دامپزشکی، تقویت بازار فروش و فراهم‌سازی امکانات حمل‌ونقل، می‌تواند بازده این بخش را بیشتر افزایش دهد. تداوم این روند، شترداری را از یک فعالیت سنتی به صنعتی قابل اتکا تبدیل خواهد کرد؛ صنعتی که هم توان اشتغال‌زایی دارد و هم می‌تواند بخشی از امنیت غذایی منطقه را به‌طور پایدار تضمین کند.