در شرایطی که دسترسی به دارو برای بسیاری از مردم به مشکل تبدیل شده و رگولاتوری مشخصی برای نظارت بر فروش دارو از طریق پلتفرمهای آنلاین وجود ندارد، بسیاری از شهروندان به سراغ خرید دارو از فضای مجازی رفتهاند. این وضعیت، نه تنها مشکلات دسترسی به دارو را برای مردم حل نمیکند، بلکه بهدلیل عدم نظارت صحیح، سلامت عمومی را به شدت تهدید میکند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، ستار هاشمی، در اظهارات اخیر خود به نقش پلتفرمهای آنلاین در تسهیل دسترسی مردم به دارو اشاره کرده و از آغاز فرآیند نظارت بر این پلتفرمها خبر داده است. اما سوال اصلی اینجاست که چرا با وجود چنین وعدههایی، هنوز هیچ سازوکار مؤثر و قانونی برای تسهیل فروش دارو از طریق این پلتفرمها وجود ندارد؟ این خلأ قانونی باعث شده تا مردم به سمت خرید دارو از فضای مجازی بروند، جایی که نه نظارتی وجود دارد و نه ایمنی لازم برای توزیع صحیح داروها.
در این میان، هادی احمدی، عضو هیئت مدیره نظام پزشکی، هشدار میدهد که فروش دارو از طریق اینترنت همچنان غیرقانونی است و بهویژه داروهایی که نیاز به شرایط خاص نگهداری دارند، در این فضا به شدت در معرض خطر قرار میگیرند. احمدی همچنین به خطرات بهداشتی ناشی از ارسال داروهایی مثل انسولین و واکسنها از طریق فضای مجازی اشاره کرده و اینگونه خرید و فروشها را تهدیدی جدی برای سلامت بیماران دانسته است.
عدم وجود نظارت و آییننامههای مشخص در این زمینه، به جای آن که کمک به دسترسی بهتر به دارو کند، عملاً باعث گسترش خطرات و تخلفات بهداشتی میشود. در حالی که وزیر ارتباطات تأکید دارد که پلتفرمهای آنلاین میتوانند نقش مهمی در تسهیل خدمات درمانی داشته باشند، نهادهای بهداشتی و نظام پزشکی همچنان بر لزوم وجود یک رگولاتوری دقیق و شفاف برای جلوگیری از فروش دارو بدون نظارت تأکید دارند.
اینکه پلتفرمهای قانونی برای شروع فعالیت خود باید منتظر ابلاغ آییننامههای جدید باشند، خود معضل بزرگی است. در حالی که وزارت بهداشت و وزارت ارتباطات از آغاز سازوکار نظارت صحبت میکنند، هنوز هیچ تاریخ مشخصی برای ابلاغ این آییننامهها وجود ندارد. این تأخیر در روند قانونیسازی فروش دارو آنلاین، به مردم این امکان را میدهد که در فضای غیررسمی و بدون نظارت، داروهای خود را خریداری کنند و سلامت آنها به خطر بیفتد.
بنابراین، در شرایط کنونی، مردم به جای آن که از امکانات قانونی و نظارتشده برای دسترسی به دارو استفاده کنند، به فضای بیقانونی اینترنت پناه بردهاند، جایی که امنیت و صحت داروها در معرض خطر جدی قرار دارد. این تضاد میان وعدهها و واقعیتهای موجود نشان میدهد که سیاستگذاریها هنوز نتوانستهاند راه حلی پایدار برای این بحران پیدا کنند. حالا باید دید که چقدر دیگر باید پلتفرمهای قانونی در انتظار ابلاغ این آییننامهها باشند تا شاید یک روز بتوانند در فضایی امن و قانونی دارو توزیع کنند.